Mówi się „w zdrowym ciele, zdrowy duch”. W dzisiejszych czasach wiek biologiczny ma górę nad wiekiem metrykalnym. Świadomość dbania o swoje zdrowie, ciało, aktywność ruchową na przestrzeni ostatnich lat wzrosła wśród naszego społeczeństwa. Coraz częściej widzi się osoby po 50 roku życia biorące udział w maratonach, triathlonach i wcale swoją kondycją nie odstają od młodych osób. Czy bycie aktywnym może mieć swoje granice?
Odpowiada Anna Zajączkowska-Drożdż – fizjoterapeuta w Prywatnym Centrum Osteopatii i Fizjoterapii FIZJOMED i studentka osteopatii.
Anna Zajączkowska-Drożdż: Aktywność ruchowa jest wskazana dla osób w każdym wieku, więc również dla osób powyżej 50 roku życia. Regularna aktywność niesie ze sobą wiele korzyści psychicznych, społecznych i zdrowotnych, m.in.: zmniejsza ryzyko występowania wielu niebezpiecznych chorób. Zwiększa wydolność i reguluje pracę układu krążeniowo-oddechowego, poprawia koordynację oraz równowagę. Warto pamiętać, że poczucie własnej wartości, przynależności do społeczeństwa. Dobre samopoczucie jest równie ważne dla organizmu i jego prawidłowego funkcjonowania. Pamiętać jednak trzeba, że choć aktywność ruchowa jest wskazana dla wszystkich, niektóre osoby powinny odpowiednio się do tego przygotować.
A.Z.D.: Jeżeli mówimy o planowanym z wyprzedzeniem aktywnym urlopie zimowym na nartach czy desce snowboardowej, wskazane jest odpowiednie przygotowanie. Na kilka miesięcy przed sezonem narciarskim należy podjąć odpowiednio ukierunkowany trening, który pozwoli na prawidłowe przygotowanie organizmu do intensywnego wysiłku poprawiającego wydolność, siłę mięśniową, gibkość, koordynację czy równowagę.
Inaczej jest w przypadku, gdy ktoś przez całe życie nie uprawiał sportu nawet amatorsko i nagle pod wpływem impulsu czy mody planuje udział w maratonie. Wówczas taka osoba powinna zachować środki ostrożności. Skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą, zrobić podstawowe badania krwi, codziennie wykonywać trening. Stopniowo dawkować sobie wysiłek lub przygotowywać się pod okiem fizjoterapeuty czy trenera personalnego. Wszystko zależy od rodzaju aktywności i stanu zdrowia danej osoby. W każdym przypadku przygotowanie jest istotne, by wykluczyć ryzyko i uniknąć niepotrzebnych przeciążeń czy urazów.
A.Z.D.: Tak, zdecydowanie wzrasta świadomość społeczna. Coraz większa grupa osób świadomie dba o swoje zdrowie, stosując zrównoważone diety i podejmując różnego rodzaju aktywność fizyczną. Korzystają z usług fizjoterapeutów w przypadku kontuzji, problemów zdrowotnych, ale również coraz częściej w ramach profilaktyki.
A.Z.D.: Na stan naszego układu kostnego ale i nie tylko pracujemy całe życie. Wiele zależy od jakości
życia, rodzaju wykonywanej pracy, przebytych chorób, aktywności fizycznej czy diety. Osoby we wspomnianej i omawianej grupie wiekowej najczęściej mają problemy z układem mięśniowo-szkieletowym i krążeniowo-oddechowym. Cierpią z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa, stawów kolanowych czy biodrowych.
A.Z.D.: Wizyta u fizjoterapeuty wskazana jest, kiedy odczuwane dolegliwości bólowe utrzymują się przez kilka dni, nie zmniejszają swojej intensywności i utrudniają codzienne funkcjonowanie. W związku z pełnym i szczegółowym wywiadem fizjoterapeuta może wyłapać dysfunkcje, których usunięcie nie spowoduje dalszego rozwoju problemów motorycznych. Pomoże w doborze odpowiedniej aktywności ruchowej, ukierunkuje trening, zadba o prawidłowy dobór obciążenia.
A.Z.D.: Tak, coraz częściej, ponieważ specjalnie dobrane metody pracy pomagają zwiększać elastyczność tkanek, usuwać zablokowania i napięcia, pozwalają na lepszą adaptację organizmu, przyspieszają regenerację.
A.Z.D.: Metody są zawsze dobierane indywidualnie dla każdej osoby w zależności od rodzaju dolegliwości, stanu zdrowia pacjenta, wieku. Stąd tak ważne jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu podczas wizyty. Wiedza na temat okoliczności powstania dolegliwości czy urazu, ale również zaznajomienie się z chorobami, które przebyła dana osoba czy aktualnie posiada, są istotne w doborze odpowiedniego rodzaju technik podczas terapii/pracy z pacjentem. Fizjoterapeuta pracuje manualnie, w zależności od stanu pacjenta może poprowadzić trening motoryczny, pokazać ćwiczenia, które samodzielnie będzie mógł wykonać oraz zaznajomić z dobrymi praktykami w życiu codziennym.
A.Z.D.: Z pewnością regularna aktywność fizyczna powoduje, że organizm jest lepiej przystosowany i przygotowany na obciążenia i skuteczniej sobie z nimi radzi. Ale nie ma tutaj reguły. Każdy inaczej reaguje na wysiłek, nawet ten, który ogranicza się do codziennych obowiązków i czynności. Na przeciążenia, które mogą dać o sobie znać na drugi dzień może składać się wiele czynników. Ważna jest obserwacja samego siebie, świadomość swoich możliwości, ale zarazem ograniczeń.
A.Z.D.: Zdecydowanie nie, operacja jest ostatecznością i to niezależnie od wieku. Dodatkowo operacja w wieku 60-80 lat może być już niewskazana ze względu na niebezpieczeństwo. Wówczas działania i terapie w zakresie fizjoterapii czy osteopatii mogą być szansą na polepszenie jakości życia. W bardzo wielu przypadkach odpowiednio dobrana terapia i ćwiczenia pomogą w wyleczeniu kontuzji i powrotu do pełnej sprawności.
A.Z.D.: Wszystko zależy od rodzaju dolegliwości. Fizjoterapeuci i osteopaci są przygotowani do analizowania wyników badań i diagnozowania. Oczywiście, jeżeli istnieje potrzeba, to zawsze pacjent odsyłany jest na konsultacje do lekarza specjalisty lub jest proszony o wykonanie specjalistycznych badań typu MRI, USG czy TK.
A.Z.D.: Tak, istnieją. Fizjoterapeuta posiada dokładną znajomość przeciwwskazań oraz zdolność do rozpoznawania zagrożeń . Jeżeli pewne symptomy budzą niepokój , pacjent kierowany jest na badania i konsultacje do lekarza konkretnej specjalizacji.
A.Z.D.: Układ kostny w wieku 60-80 lat jest już naznaczony znakiem czasu, dlatego przed rozpoczęciem aktywności ruchowej warto zachować wspomniane wcześniej środki ostrożności. W razie odczucia jakichkolwiek niepokojących dolegliwości w trakcie czy po aktywności fizycznej zgłosić się do specjalisty.
Artykuł jest częścią magazynu
wyd. Fizjomed
