Czym jest wędzidełko języka?
Wędzidełko języka to fałd tkanki łącznej, która zlokalizowana jest tuż pod językiem i stanowi połączenie języka z dnem jamy ustnej. Odpowiada za ruchy języka. To dzięki niemu możemy prawidłowo połykać, jeść, mówić.
Zbyt krótkie wędzidełko (ankyloglosja) to najczęstsza wada anatomiczna jamy ustnej. Szacuje się, że skłonność do występowania krótkiego wędzidełka występuje u ok. 5-11% populacji. Jest to wada, która może zostać zdiagnozowana zarówno w wieku noworodkowym jak i w dorosłym życiu. W każdej z tych sytuacji warto rozważyć wykonanie zabiegu frenotomii, który jest prostym zabiegiem chirurgicznym poprawiającym jakość codziennego funkcjonowania, a w przypadku małych dzieci wspomagający ich prawidłowy rozwój orofacjalny.
Wędzidełko skrócone czy w normie?
W jaki sposób rozpoznać, że dziecko ma skrócone wędzidełko? Jakie sytuacje mogą o tym świadczyć? Od pierwszych dni, tygodni życia dziecka warto obserwować w jaki sposób dziecko je z piersi czy butelki. Już na tym etapie można sprawdzić pracę języka i wędzidełko u dziecka. Oczywiście, nie każde zaburzenie ssania musi być powiązane z krótkim wędzidełkiem, jednak w tym przypadku warto skonsultować się z neurologopedą – terapeutą karmienia czy doradcą laktacyjnym.
Wspomniani specjaliści mogą znaleźć inną przyczynę problemów z jedzeniem u dziecka jak np.: technika przystawiania dziecka do piersi, problem z rozmiarem smoczka w przypadku butelki, dyskomfort związany z cofaniem się treści pokarmowej czy problemy z prawidłową dystrybucją napięcia mięśniowego itp., lub zasugerować konsultację z ortodontą, chirurgiem, fizjoterapeutą, pediatrą czy gastrologiem by potwierdzić lub wykluczyć problem skróconego wędzidełka.
Wczesne zdiagnozowanie i skierowanie na zabieg frenotomii pozwoli uniknąć dziecku wyrabiania ograniczonego wzorca mięśniowego i ruchów, które utrwalone mogą przekładać się na późniejszy sposób jedzenia, połykania, wymowy.
Ograniczona ruchomość języka przy skróconym wędzidełku na dalszych etapach rozwojowych dziecka wpływa na powstanie wad zgryzu, chorób zębów i przyzębia oraz wad wymowy np.: seplenienie, rotacyzm, trudności w wymówieniu niektórych głosek. Dodatkowo wpływa na niewłaściwy rozwój toru oddechowego (tor ustny), a w konsekwencji również na sposób przyjmowania pokarmów (jedzenie, żucie, połykanie) i trudności na dalszym etapie z rozszerzaniem diety o stałe konsystencje, czy niechęcią do jedzenia.
Frenotomia – co to jest?
Frenotomia to prosty zabieg chirurgiczny, którego nazwa pochodzi od łacińskich słów- frenulum ( wędzidełko) i tomia (cięcie). Najczęściej wykonywana jest u noworodków i niemowląt, chociaż zabieg można przeprowadzić w każdym wieku
Jak przebiega zabieg frenotomii?
Przecięcie wędzidełka języka wykonywane jest nożyczkami chirurgicznymi. Jedną z największych obaw rodziców związanych z zabiegiem frenotomii jest ból. Aby zapewnić dziecku jak największy komfort, przed przecięciem wędzidełka stosujemy znieczulenie miejscowe – zimny żel. U noworodków i małych niemowląt podajemy również doustnie stężony roztwór glukozy.
U starszych i mniej współpracujących dzieci możliwe jest dodatkowo zastosowanie krótkotrwałej sedacji wziewnej podtlenkiem azotu (popularnie zwanym gazem rozweselającym). Taki sposób znieczulenia w znacznym stopniu zmniejsza poziom bólu i lęku u naszego małego pacjenta.
Zabiegowi zawsze towarzyszy krwawienie o różnym nasileniu, które mija na ogół w ciągu kilku – kilkunastu minut, a po chwili odpoczynku mały pacjent może wracać z opiekunami do domu.
Przygotowanie do zabiegu frenotomii
Bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie dziecka do zabiegu przez neurologopedę, logopedę lub doradcę laktacyjnego. To czas, w którym dziecko ale przede wszystkim język przyzwyczaja się do dotyku, lekkiego masażu czy akcesoriów np.: szpatułki. To również czas, w którym opiekunowie mają szansę zdobyć umiejętność wykonywania zaleconych ćwiczeń w domowym zaciszu z dzieckiem.
Niestety nie zawsze jest czas na przygotowanie dziecka do zabiegu. Tak dzieje się zwykle w przypadku kilkudniowych noworodków z ankyloglosją typu 1 lub 2 gdzie pobieranie pokarmu jest znacznie utrudnione lub wręcz niemożliwe. Jedyne o co mogą zadbać rodzice przed zabiegiem, to pusty żołądek. Dziecko nie powinno być karmione przez minimum dwie godziny przed planowanym zabiegiem – pełny żołądek może uniemożliwić wykonanie frenotomii. Bezpośrednio po opuszczeniu gabinetu można nakarmić dziecko.
Postępowanie po zabiegu frenotomii
W trakcie wizyty rodzice otrzymują szczegółowe informacje o przebiegu frenotomii, a także o procesie gojenia rany i ćwiczeniach, które należy wykonywać po zabiegu. Bezwzględnie jednak, każde dziecko, które miało wykonany zabieg musi pozostawać pod dalszą kontrolą neurologopedy, logopedy lub doradcy laktacyjnego. To właśnie Ci specjaliści kontrolują proces gojenia rany (dobierają ćwiczenia, które zapobiegają zrostom) i wspierają rodziców w prowadzeniu ćwiczeń po zabiegu.
Autor: Katarzyna Janusz lekarz neonatolog
Informacje dotyczące wykonania zabiegu frenotomii (PODCIĘCIA WĘDZIDEŁKA) w centrum medycznym Fizjomed
Dla kogo?
Zabieg frenotomii w naszej placówce wykonywany jest u noworodków i niemowląt oraz u starszych dzieci
Kto przeprowadza zabieg?
W Fizjomed Prywatne Centrum Osteopatii i Fizjoterapii kwalifikację do zabiegu jak i sam zabieg przeprowadza lekarz neonatolog Katarzyna Janusz.
Koszt zabiegu?
Konsultacja neonatologiczna – 300 zł
Podcięcie wędzidełka – 500 zł
Podcięcie wędzidełka ze znieczuleniem podtlenkiem azotu – 600 zł
Zobacz pełny cennik: https://fizjomed.com.pl/cennik/
Terminy zabiegu frenotomii
Konsultacja oraz zabieg podcięcia wędzidełka możliwy jest co 2 tygodnie (w piątek) – szczegóły dostępne w rejestracji. https://fizjomed.com.pl/kontakt/