Problem z przetwarzaniem bodźców sensorycznych
Rodzicu, czy Twoje Dziecko:
- Wydaje się niezdarne, często się potyka, wpada na przedmioty?
- Potrzebuje dużo czasu na opanowanie na pozór prostych czynności ruchowych?
- Obawia się huśtawki, karuzeli, drabiny, zjeżdżalni?
- Jest impulsywne, ma niekontrolowane wybuchy emocji, trudno mu się wyciszyć i uspokoić?
- Protestuje podczas czynności higienicznych tj mycie włosów, czesanie, obcinanie paznokci etc.?
- Preferuje tylko określony rodzaj ubrań? Przeszkadzają mu metki i zagięcia w tkaninach? Każda plamka wymaga natychmiastowej zmiany odzieży?
- Niechętnie dotyka nowych faktur, nie lubi bawić się masami plastycznymi, farbami?
- Zatyka uszy gdy słyszy jakiś określony dźwięk? A może sam najchętniej tworzy w domu orkiestrę z pomocą garnków i patelni?
- Biega tak świetnie, że nie potrafi się zatrzymać?
- Nie reaguje gdy się uderzy?
- Unika zabaw wymagających precyzji?
Odpowiedź TAK na któreś z powyższych pytań może sugerować, że Twoje dziecko ma problem z przetwarzaniem bodźców sensorycznych.
Co oznacza przetwarzanie sensoryczne?
W procesie przetwarzania sensorycznego dochodzi do organizacji wrażeń sensorycznych w taki sposób aby umożliwić nam normalne funkcjonowanie w codziennym życiu. Gdy informacje sensoryczne przetwarzane są nieprawidłowo dziecko ma trudności w adaptacyjnym reagowaniu na bodźce, których inni mogą nawet nie zauważać.
Zaburzenia integracji wpływają na :
- świadomość ciała,
- rozwój równowagi,
- koordynacji ruchowej,
- zdolności planowania ruchowego.
Wspieranie rozwoju procesów sensorycznych
Aby rozpocząć proces terapeutyczny niezbędne jest przeprowadzenie diagnozy. Podczas cyklu spotkań rozpoczynających się od wnikliwego wywiadu z rodzicem, terapeuta ocenia rozwój sensomotoryczny dziecka. Ocena ta opiera się głównie na obserwacji w trakcie swobodnych i proponowanych aktywności z wykorzystaniem sprzętów i zabawek stymulujących poszczególne zmysły. W diagnozie dzieci od 5 roku życia wykorzystywane są także próby obserwacji klinicznej.
Diagnoza i ocena rozwoju sensorycznego dziecka
Diagnoza rozwoju procesów przetworzenia sensomotorycznego trwa zazwyczaj dwa 60 minutowe spotkania. Opiera się przede wszystkim na obserwacji zachowania dziecka podczas swobodnej zabawy i proponowanych aktywności. Zalecane jest jeszcze trzecie – ostatnie przeznaczone na omówienie wyników z Rodzicami.
Zwłaszcza w przypadku dzieci młodszych, cykl ten może się wydłużać co wynika z indywidualnych potrzeb małego pacjenta.
Wskazane jest, zwłaszcza w przypadku dzieci powyżej 3 roku życia, aby na pierwszym spotkaniu obecni byli oboje rodzice, co pozwoli na spokojną rozmowę na temat potrzeb i trudności dziecka bez jego obecności w gabinecie.
Podczas rozmowy terapeuta zapyta o:
- przebieg ciąży i porodu,
- rozwój psychoruchowy w okresie niemowlęcym (osiąganie kamieni milowych, przebyte choroby, występowanie kolek, a także o to, czy w tym okresie występowały jakieś trudności np. z zasypianiem, uspokajaniem się, karmieniem),
- historie zabawy, ulubione aktywności dziecka (preferencje podczas zabaw w domu i na placu zabaw),
- indywidualne potrzeby sensoryczne dziecka, to w jaki sposób reaguje na bodźce dotykowe, słuchowe, wzrokowe.
Zalecenia od terapeuty integracji sensorycznej dla rodziców
W ramach pracy domowej po pierwszym spotkaniu rodzic otrzymuje także kwestionariusz rozwoju sensomotorycznego, w którym znajdują się szczegółowe pytania dotyczące zachowań dziecka i sposobów reagowania na poszczególne bodźce.
Nadrzędnym celem pierwszego spotkania jest zbudowanie relacji z dzieckiem podczas wspólnej zabawy, tak aby na kolejnym mały pacjent czuł się swobodnie. Tylko w takiej atmosferze terapeuta ma możliwość przeprowadzenia obserwacji, która będzie podstawą do rzetelnej diagnozy.
